II. ANALIZA OBECNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI
2.1. Dane ogólne
Miasto i gmina Gryfino leżą nad brzegiem rzeki Regalicy, stanowiącej prawe ramię ujściowe Odry. Gmina znajduje się w powiecie gryfińskim, w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego przy zachodniej granicy Rzeczpospolitej Polskiej.
Od północy i północnego wschodu gmina graniczy z obszarem miasta Szczecina i gminy Stare Czarnowo, od wschodu z gminą Bielice a od południa z gminami Banie i Widuchowa, na północnym zachodzie z gminą Kołbaskowo.
Ogólna powierzchnia gminy Gryfino wynosi 253,55 km2, z czego użytki rolne stanowią 140,75 km2, lasy 54,12 km2, wody 12,43 km2, tereny zabudowane 15,36 km2 a tereny inne 30,89 km2. Maksymalna rozciągłość z południa na północ wynosi 23,5 km, a ze wschodu na zachód 17,5 km. Granice gminy ciągną się na długości 111 kilometrów, z czego 24,5 km to linia wodna.
2.2. Ilość powstających odpadów
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach analiza aktualnego stanu gospodarki odpadami na terenie gminy powinna objąć wszystkie odpady powstające na jej terenie.
2.2.1. Odpady komunalne
Informacje o ilości odpadów komunalnych powstających na terenie miasta i gminy Gryfino pochodzą z danych uzyskanych z Urzędu Miasta i Gminy w Gryfinie oraz z poszczególnych firm wywozowych prowadzących działalność na terenie gminy
Organizacja i nadzór nad gospodarką odpadami komunalnymi należy do Urzędu Miasta i Gminy w Gryfinie. Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości porządku w gminach kwestię gospodarki odpadami regulują zapisy Uchwał Rady Miejskiej w Gryfinie Nr XXXIII/350/97 z dnia 16 czerwca 1997 r. oraz Nr XLVIII/614/02 z dnia 12 września 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie miasta i gminy.
Zezwolenia na odbiór, usuwanie i transport odpadów komunalnych z terenu gminy posiadają następujące podmioty:
- Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. (Gryfino, ul. Szczecińska 5)
- Zakład Produkcyjno-Handlowo-Gastronomiczny JUMAR – Julian Maruszewski (Mierzyn, gm. Dobra, ul. Długa 20)
- Rethmann Szczecin Oczyszczanie Miasta Sp. z o.o. (Szczecin, ul. Żołnierska 56)
- Ośrodek Wypoczynku i Rekreacji (Gryfino, ul. Sportowa 3 )
W analizowanym okresie 2003 roku z wymienionych powyżej podmiotów tyko PUK Sp. z o.o. z Gryfina prowadzi działalność w zakresie odbioru i transportu odpadów komunalnych Według uzyskanych danych, w 2003 roku z terenu miasta i gminy Gryfino PUK wywiózł łącznie 8.669,8 Mg odpadów zakwalifikowanych jako odpady komunalne. Większość, odpadów wywiezionych przez PUK tj. 8.625,1 Mg zostało unieszkodliwionych poprzez składowanie na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Gryfino-Wschód.
Poza niesegregowanymi odpadami komunalnymi na terenie miasta i gminy Gryfino prowadzona jest selektywna zbiórka komunalnych odpadów opakowaniowych. W ramach tej zbiórki w roku 2003 roku zebrano łącznie:
- 33,70 Mg opakowań z papieru i tektury;
- 15,20 Mg opakowań z tworzyw sztucznych;
- 18,00 Mg opakowań ze szkła;
- 1,70 Mg opakowań z aluminium;
- 27,15 Mg złomu metali
Łącznie zebrano 95,75 Mg odpadów opakowaniowych i surowcowych, co stanowi 1,1% ogólnie zebranych odpadów komunalnych.
Podsumowując, na terenie miasta i gminy Gryfino w roku 2003 zebrano łącznie 8765,55 Mg odpadów zakwalifikowanych jako komunalne.
Podana ilość wywiezionych odpadów obejmuje odpady komunalne z różnych źródeł powstawania:
- odpady komunalne z gospodarstw domowych;
- odpady z obiektów użyteczności publicznej i obsługi ludności;
- odpady komunalne od podmiotów gospodarczych;
Poniżej przedstawiono dane dotyczące ilości i składu poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych powstających na terenie miasta i gminy Gryfino.
2.2.1.1. Odpady komunalne z gospodarstw domowych
Odpady komunalne powstające w poszczególnych gospodarstwach domowych na terenie miasta i gminy Gryfino stanowią zdecydowaną większość wytwarzanych odpadów komunalnych.
W celu wyznaczenia właściwej podstawy do dalszych analiz programowych konieczne jest dokładne określenie ilości i składu morfologicznego odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Czynniki te są w głównej mierze uzależnione od miejsca (warunków) powstawania odpadów. Do najistotniejszych czynników kształtujących morfologię odpadów można zaliczyć:
- rodzaj zabudowy mieszkalnej,
- sposób zaopatrzenia w ciepło.
Wyznacza to podział typów mieszkalnictwa na:
- wielorodzinne, a w tym:
- ze zdalaczynnym zaopatrzeniem w ciepło (z kotłowni grupowej) – TYP 1;
- z lokalnym źródłem ciepła (ogrzewanie mieszane z przewagą palenisk węglowych lub koksowych) – TYP 2;
- jednorodzinne, a w tym:
- z ogrzewaniem mieszanym – TYP 3;
- z ogrzewaniem mieszanym (zabudowa rozproszona zagrodowa) – TYP 4.
Liczbę mieszkańców gmin w poszczególnych, wyróżnionych rodzajach zabudowy obliczono na podstawie danych otrzymanych z Urzędu Miasta i Gminy, dotyczących ilości mieszkań i gospodarstw domowych. Otrzymane wyniki przedstawia tabela 1.
Liczba mieszkańców miasta i gminy Gryfino w poszczególnych typach zabudowy |
Tabela 1 |
TYP ZABUDOWY |
OGÓŁEM |
Zabudowa wielorodzinna |
Zabudowa jednorodzinna |
TYP 1 |
TYP 2 |
TYP 3 |
TYP 4 |
19.082 |
2.906 |
6.657 |
2.860 |
31.505 |
Źródło: Dane ankietowe z Urzędu Miasta i Gmin.
W oparciu o powyższe założenia stworzono model średniego składu morfologicznego odpadów z gospodarstw domowych. Wynik analizy przedstawiono w formie zestawienia w tabeli 2. Przy konstruowaniu modelu posłużono się metodyką i parametrami opracowanymi przez H. Piotrowską, zalecanymi przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, weryfikując je o aktualne dane z terenu Polski, a publikowane w pismach fachowych.
Skład morfologiczny grupy odpadów z gospodarstw domowych na mieszkańca na terenie miasta i gminy Gryfino w roku 2003 (tabela 2) przedstawia się następująco:
- odpady organiczne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego – zakłada się wielkość 105 kg/Mr (w zabudowie wielorodzinnej) i 130 kg/Mr (w zabudowie jednorodzinnej z racji posiadania ogródków przydomowych); współczynnik redukcji 0,8; 0,3 i 0,1 określa stopień miejscowego zagospodarowania odpadów na terenie posesji (nawożenie, hodowla);
- papier i tektura – zakładana wielkość wynosi 75 kg/Mr, przy ogrzewaniu miejscowym znaczna część papieru jest spalana - przyjęto współczynnik redukcji 0,3 i 0,2;
- szkło – zakładana wielkość 30 kg/Mr;
- tworzywa sztuczne – zakładana wielkość wynosi 60 kg/Mr, z racji powszechnego ciągle jeszcze spalania (mimo szkodliwości tego faktu) tworzyw sztucznych w piecach przyjęto współczynnik redukcyjny 0,5 ;
- tekstylia – zakładana wielkość 10 kg/Mr z powodów podobnych jak w przypadku tworzyw sztucznych przyjęto dla tekstyliów współczynnik redukcyjny 0,5;
- metale – przyjmuje się wartość 15 kg/Mr (w zabudowie wielorodzinnej) i 18 kg/Mr (w zabudowie jednorodzinnej);
- pozostałości organiczne (guma, skóra, drewno opakowaniowe, itp.) – zakładana wielkość 10 kg/Mr, przy czym zakłada się, że ok. połowa ich jest w różny sposób zagospodarowana, szczególnie w zabudowie jednorodzinnej i wielorodzinnej z ogrzewaniem miejscowym mieszanym, współczynnik redukcyjny 0,5, 0,3, 0,2;
- pozostałość nieorganiczna – obejmuje odpady mineralne drobne, gruz, odpady paleniskowe (przy ogrzewaniu miejscowym), w przypadku zabudowy TYPU 1 i 2 zakładana wartość 20 kg/Mr (przy ogrzewaniu zdalaczynnym) i 75 kg/Mr (przy ogrzewaniu miejscowym), dodatkowo w przypadku zabudowy TYPU 3 i 4 inne odpady mineralne pochodzące z ich utrzymania, ziemia i piasek z terenu działki – 50 kg/Mr, współczynnik redukcyjny 0,5, 0,1.
Model średniego składu i masy odpadów z gospodarstw domowych w 2003 roku w poszczególnych typach zabudowy |
Tabela 2 |
CHARAKTERYSTYKA SKŁADU ODPADÓW |
ZABUDOWA WIELORODZINNA |
ZABUDOWA JEDNORODZINNA |
TYP 1 |
TYP 2 |
TYP 3 |
TYP 4 |
kg/Mr |
kg/Mr |
kg/Mr |
kg/Mr |
Domowe odpady organiczne |
105 |
0,8x105 =84 |
0,3x130=39 |
0,1x130=13 |
Papier i tektura |
75 |
0,3x75=22,5 |
0,3x75=22,5 |
0,2x75=15 |
Szkło |
30 |
30 |
30 |
30 |
Tworzywa sztuczne |
60 |
0,5x60=30 |
0,5x60=30 |
0,5x60=30 |
Tekstylia |
10 |
0,5x10=5 |
0,5x10=5 |
0,5x10=5 |
Metale |
15 |
15 |
18 |
18 |
Pozostałość organiczna |
10 |
0,5x10=5 |
0,3x10=3 |
0,2x10=2 |
Pozostałość nieorganiczna |
20 |
75 |
0,5x(75+50) =62,5 |
0,1x(75+50) =12,5 |
R A Z E M |
325 |
266,5 |
210 |
125,5 |
Źródło – obliczenia własne
Uwzględniając liczbę mieszkańców (tabela 1) oraz wskaźniki składu morfologicznego odpadów (tabela 2) dokonano zestawienia ilości odpadów powstających na terenie miasta i gminy oraz odpowiadające im wskaźniki nagromadzenia odpadów (tabela 3).
Szacunkowe ilości oraz wskaźniki nagromadzenia poszczególnych rodzajów odpadów z gospodarstw domowych w 2003 roku według stworzonego modelu |
Tabela 3 |
RODZAJ ODPADÓW |
ILOŚĆ ODPADÓW |
WSKAŹNIKI NAGROMADZENIA |
Mg |
kg/Mr |
% |
Domowe odpady organiczne |
2544,5 |
81,9 |
29,2 |
Papier i tektura |
1689,2 |
54,3 |
19,3 |
Szkło |
945,2 |
30,4 |
10,8 |
Tworzywa sztuczne |
1517,6 |
48,9 |
17,5 |
Tekstylia |
252,9 |
8,2 |
2,9 |
Metale |
501,1 |
16,1 |
5,7 |
Pozostałość organiczna |
231,0 |
7,4 |
2,6 |
Pozostałość nieorganiczna |
1051,4 |
33,8 |
12,0 |
R A Z E M |
8732,9 |
281 |
100,0 |
Źródło: obliczenia własne
2.2.1.2. Inne odpady komunalne
Z obowiązkiem utrzymania czystości i porządku w gminach wiąże się konieczność sprzątania placów i ulic, utrzymania terenów zielonych, cmentarzy i targowisk. Powstające tu odpady zaliczane są do odpadów komunalnych.
Według danych uzyskanych od PUK Sp. z o.o. w Gryfinie z terenu gminy Gryfino w 2003 roku wywieziono następujące ilości innych odpadów komunalnych:
Odpady z targowisk |
17,70 Mg |
Odpady z czyszczenia ulic i placów |
141,50 Mg |
Odpady wielkogabarytowe |
90,40 Mg |
Odpady ze studzienek kanalizacyjnych |
16,00 Mg |
Inne odpady nie ulegające biodegradacji |
118,50 Mg |
Inne odpady ulegające biodegradacji |
30,00 Mg |
2.2.2. Odpady niebezpieczne
2.2.2.1.Odpady niebezpieczne z przemysłu, działalności handlowej i usługowej
W wyniku funkcjonowania podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie miasta i gminy Gryfino powstaje pewna grupa odpadów zaliczanych do odpadów niebezpiecznych. Spośród działających podmiotów 29 posiada stosowne decyzje administracyjne związane z wytwarzaniem odpadów niebezpiecznych, a 4 złożyły informacje o ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych.
Powyższe podmioty posiadają pozwolenia na wytwarzanie ponad 17.038 Mg/rok odpadów niebezpiecznych w ciągu roku, jednak w sumie tej zawiera się 10.969,555 Mg odpadów, których wytwarzanie dotyczy terenu całego powiatu gryfińskiego oraz 6000 Mg odpadów niebezpiecznych powstających na terenie Elektrowni Dolna Odra w Nowym Czarnowie. Jednocześnie, według składanych informacji o wytwarzanych odpadach inne podmioty deklarują powstawanie ponad 68 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie.
Wśród odpadów niebezpiecznych, które mogą być wytwarzane na terenie miasta i gminy Gryfino przeważają odpady z grupy 13 - Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw związane z usługową działalnością czyszczenia separatorów, piaskowników i kolektorów. Podmioty działające na terenie miasta i gminy Gryfino posiadają pozwolenia na wytwarzanie maksymalnie do 5.808, 928 Mg odpadów rocznie z grupy 13. Wśród odpadów niebezpiecznych wytwarzanych na terenie miasta i gminy Gryfino nie stwierdzono odpadów zawierających PCB.
Poza tym przewidywane do wytwarzania odpady to przede wszystkim odpady: azbestu i produktów zawierających azbest, zużyte akumulatory oraz lampy fluorescencyjne. Wśród odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w Elektrowni Dolna Odra przeważają osady z zakładowych oczyszczalni ścieków.
Urząd Miasta i Gminy Gryfino przeprowadził wstępną inwentaryzację niektórych wyrobów zawierających azbest. Zgodnie z zebranymi informacjami na terenie gminy zinwentaryzowano następujące ilości wyrobów zawierających azbest:
- rury azbestowo-cementowe o łącznej długości 16.436 mb, w tym na terenie miasta Gryfina 7.405 mb;
- płyty faliste azbestowo-cementowe o łącznej powierzchni 162.895 m2.
Z uwagi na brak dokładnej ewidencji wytwarzanych odpadów niebezpiecznych powyższe liczby należy traktować jako wartości potencjalne. Bez prawidłowo prowadzonej ewidencji trudno jest oszacować prawdziwą ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych na terenie miasta i gminy Gryfino. Dla zobrazowania występujących różnić pomiędzy ilością deklarowaną w stosownym zezwoleniu a rzeczywistą ilością wytwarzanych odpadów można przytoczyć przykład Elektrowni Dolna Odra, która w 2003 r. wytworzyła 3315 Mg odpadów niebezpiecznych, co stanowi 55,2% ilości deklarowanej w stosownym wniosku i decyzji.
2.2.2.2. Odpady medyczne i weterynaryjne
Odpady medyczne to odpady pochodzące z zakładów opieki zdrowotnej, ośrodków zdrowia oraz przychodni specjalistycznych. Odpady z zakładów opieki zdrowotnej składają się z dwóch strumieni: odpadów komunalnych i niebezpiecznych odpadów medycznych (igły, części ciał i organów ludzkich, odpady zakaźne, zużyte substancje chemiczne i leki).
Odpady weterynaryjne pochodzą głównie z lecznic weterynaryjnych i również stanowią zagrożenie sanitarne (część to odpady niebezpieczne).
Na terenie miasta i gminy Gryfino funkcjonuje 32 podmioty opieki zdrowotnej i usług medycznych posiadających stosowne pozwolenia, decyzje, informacje dotyczące wytwarzania odpadów medycznych. Pośród tych podmiotów największym wytwórcą odpadów medycznych jest Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryfinie (Gryfino, ul. Parkowa 5), w skład którego wchodzi Szpital Powiatowy. SPZZOZ deklaruje wytwarzanie do 20,052 Mg odpadów medycznych w ciągu roku. Pozostałe podmioty deklarują wytwarzanie maksymalnie do 2,8216 Mg odpadów medycznych w ciągu roku. Szczegółowy wykaz podmiotów gospodarczych z terenu miasta i gminy posiadających pozwolenie na wytwarzanie, decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami oraz podmiotów, które złożyły informacje o wytwarzaniu odpadów z grupy 18 zawiera załącznik nr 2.
Należy jednak zaznaczyć, że z uwagi na brak prowadzenia przez podmioty pełnej ewidencji powstających odpadów medycznych nie jest możliwie określenie rzeczywistej ilości powstających odpadów medycznych.
Na terenie miasta i gminy działają dwa gabinety weterynaryjne, jednak ze względu na brak stosownych decyzji i ewidencji ilość odpadów weterynaryjnych jest trudna do oszacowania.
2.2.2.3. Wraki samochodowe
W ostatnich latach wraki samochodowe, a także maszyny rolnicze na terenach wiejskich stały się coraz bardziej liczną grupą odpadów. W związku ze złożonością swej konstrukcji i zawieraniem szeregu substancji, które mogą być niebezpieczne (oleje, płyny hamulcowe, akumulatory itp.) zaliczane są do odpadów niebezpiecznych i ujęte w katalogu odpadów w grupie 16 01 04 – Zużyte lub nienadające się do użytkowania pojazdy. Według informacji Burmistrza w zakresie realizacji Uchwały Rady Miasta w sprawie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy w 2002 r. usunięto 20 wraków pojazdów.
2.2.3. Odpady inne niż niebezpieczne
W przypadku odpadów innych niż niebezpieczne szczegółowe określenie ilości wytwarzanych tego typu odpadów jest bardzo trudne. Zgodnie z zapisami ustawy o odpadach podmioty wytwarzające odpady inne niż niebezpieczne w ilościach powyżej 5,0 Mg odpadów rocznie winny składać informacje o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi, natomiast podmioty wytwarzające w związku z eksploatacją instalacji powyżej 5 tysięcy Mg odpadów innych niebezpieczne są obowiązane do uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Jednak nie wszystkie podmioty wytwarzające odpady inne niż niebezpieczne prowadzą stosowną ewidencję ilościową i jakościową wytwarzanych odpadów. Dlatego podane poniżej dane oparto na danych szacunkowych lub częściowej informacji znajdującej się w Urzędzie Miasta i Gminy.
2.2.3.1. Odpady z przemysłu, działalności handlowej usługowej
Zgodnie ze składanymi w latach 2002-2003 informacjami podmioty gospodarcze funkcjonujące na terenie miasta i gminy Gryfino (poza Elektrownią „Dolna Odra”) wytwarzają rocznie ponad 11 129 Mg odpadów innych niż niebezpieczne, przy czym 2 185,812 Mg wytwarzanych jest na terenie całego powiatu. Dodatkowo w ramach działalności Elektrowni „Dolna Odra” w Nowym Czarnowie, powstaje znaczna ilość odpadów innych niż niebezpieczne - w 2003 roku wytworzono 443.785,1 Mg odpadów (w tym 382.264,2 Mg popiołów lotnych i mieszanek popiołowo-żużlowych), z czego unieszkodliwiono 104.092,52 Mg.
Szczegółowy wykaz podmiotów gospodarczych z terenu miasta i gminy Gryfino posiadających decyzje na wytwarzanie odpadów innych niż niebezpieczne lub zatwierdzających program gospodarki odpadami innymi niż niebezpieczne lub które złożyły informacje o wytwarzaniu odpadów innych iż niebezpieczne (poza odpadami z grupy 18) zawiera załącznik nr 3.
W ramach wytwarzanych odpadów innych niż niebezpieczne ilościowo przeważają odpady z grupy 10 – Odpady z procesów termicznych a dokładne Mieszanki popiołowo-żużlowe z mokrego odprowadzania odpadów paleniskowych (kod 10 01 80 – 238.776,1 Mg rocznie) oraz Popioły lotne z węgla (kod 10 01 02 – 143.488,1 Mg rocznie), związane z funkcjonowaniem Elektrowni „Dolna Odra”.
Z pozostałych grup odpadów przeważają odpady z grupy 17 – Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej. Według posiadanych danych ilość powstających tego rodzaju odpadów kształtuje się na poziomie 7.620 Mg rocznie (łącznie z odpadami budowlanymi powstającymi na terenie elektrowni). Należy jednak zaznaczyć, że odpady z tej grupy charakteryzują się pewną sezonowością związaną z prowadzeniem robót budowlanych.
Pozostałe odpady inne niż niebezpieczne wytwarzane na terenie miasta i gminy to przede wszystkim odpady zaliczane do podgrup 10 10, 12 01, 15 01, 16 01, 19 09 tj. odpady z odlewnictwa metali nieżelaznych, odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych, odpady opakowaniowe, zużyte opony, odpady z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych.
2.2.3.2. Odpady z oczyszczalni ścieków
Ze względu na miejsce powstawania oraz swoja specyfikę odrębnie potraktowano i opisano odpady powstające w wyniku eksploatacji funkcjonujących na terenie miasta i gminy oczyszczalni ścieków. Do głównych odpadów powstających w oczyszczalniach ścieków należą piasek, skratki i osady ściekowe.
Według posiadanych danych na terenie miasta i gminy Gryfino funkcjonuje 5 zbiorczych oczyszczalni ścieków komunalnych oraz 2 oczyszczalnie zakładowe (Gryfskand i Ośrodek PSS Społem). Dodatkowo na terenie Elektrowni „Dolna Odra” znajdują się 2 oczyszczalnie zakładowe, w których oczyszczane są ścieki przemysłowo-deszczowe i socjalno-bytowe.
W 2003 roku z funkcjonujących oczyszczalni ścieków komunalnych wywieziono następujące ilości odpadów:
- 23,2 Mg odpadów skratek,
- 69 Mg odpadów z piaskowników,
- 2513,7 Mg komunalnych osadów ściekowych.
Skratki były unieszkodliwione poprzez składowanie na składowisku Gryfino-Wschód, a osady z piaskowników wykorzystywane były na warstwy izolacyjne składowiska.
Natomiast komunalne osady ściekowe powstające w oczyszczalniach komunalnych są w 75% wykorzystywane rolniczo a w 25% poddawane procesowi kompostowania na wydzielonych poletkach na składowisku Gryfino-Wschód.
Natomiast w wyniku funkcjonowania oczyszczalni na terenie Elektrowni „Dolna Odra” powstaje 3237,06 Mg osadów. Osady te są unieszkodliwiane poprzez ich spalanie wraz z węglem w kotłach energetycznych.
2.2.4. Łączna szacowana ilość powstających odpadów
Na podstawie dokonanych powyżej szacunków powstających odpadów niebezpiecznych oraz odpadów innych niż niebezpieczne określono szacunkową ilość odpadów powstających na terenie miasta i gminy Gryfino (tabela 4).
Zestawienie ilości odpadów powstających na terenie miasta i gminy Gryfino |
Tabela 4 |
Źródło pochodzenia odpadów |
Ilość [Mg] |
Komunalne |
9.180 |
Odpady niebezpieczne |
4.300 |
Odpady inne niż niebezpieczne, w tym
- odpady z grupy 10
- odpady z grupy 17
- odpady z grupy 19
|
455.690
|
Razem |
469.170 |
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych z podmiotów, Urzędu Miasta i Gmin
2.3. System zbiórki odpadów komunalnych
Poniżej przedstawiono dane dotyczące funkcjonujących na terenie miasta i gminy systemów zbiórki odpadów komunalnych.
Zorganizowanym systemem zbiórki odpadów objętych jest ok. 95% mieszkańców miasta i gminy.
Do gromadzenia zmieszanych odpadów komunalnych wykorzystuje się łącznie:
- 2742 pojemniki 110 litrowych;
- 93 pojemniki 1100 litrowe;
- 15 kontenerów zamkniętych o pojemności 7 m3;
- 100 kontenerów zamkniętych o pojemności 10 m3.
Prowadzona jest również selektywna zbiórka odpadów surowcowych metodą „donoszenia”. Do jej funkcjonowania stosowanych jest:
- 23 kontenery trójkomorowe o pojemności 7 m3 na szkło, makulaturę i tworzywa PET;
- 28 pojemników siatkowych o pojemności 2,5 m3 na tworzywa sztuczne,
- 51 pojemników siatkowych o pojemności 3,5 m3 na tworzywa sztuczne,
- 30 pojemników metalowych o pojemności 2,5 m3 na szkło,
- 11 pojemników typu IGLOO o pojemności 1,5 m3 (5 pojemników na szkło, 2 pojemniki na makulaturę, 4 pojemniki na tworzywa PET).
2.4. Instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów
W rozdziale tym zestawiono dane dotyczące znajdujących się na terenie miasta i gminy Gryfino instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. W szczególności na podstawie wykonanych przeglądów ekologicznych opisano funkcjonujące składowiska odpadów komunalnych. Zestawiono też nieczynne składowiska odpadów, które wymagają przeprowadzenia prac rekultywacyjnych.
2.4.1. Obecnie eksploatowane składowiska odpadów
Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Gryfino-Wschód
Właścicielem składowiska jest Urząd Miasta i Gminy Gryfino, a jego zarządcą – Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. w Gryfinie. Przeznaczone jest ono do gromadzenia odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych z terenu miasta i gminy Gryfino. Składowisko zajmuje powierzchnię 3,78 ha i ma pojemność ok. 226.800 m3 (suma III kwater). Podłoże składowiska uszczelnione jest gliną zwałową, posiada drenaż odcieków oraz urządzenia odgazowania. Składowisko wyposażone jest w wagę do kontroli ilości dowożonych odpadów oraz kompaktor. Obiekt ogrodzony jest siatką stalową o wysokości 2,10 m oraz posiada pas zieleni ochronnej . Składowisko jest monitorowane.
Kwatera III wykorzystywana jest na przerabianie osadów ściekowych z oczyszczalni w Gryfinie, natomiast powierzchnia składowa kwatery II zostanie uruchomiona po zapełnieniu kwatery I. W związku z tym przygotowywana jest dokumentacja projektowa dotycząca budowy i eksploatacji kwatery II. Rozważa się budowę stacji segregacji odpadów. Obecnie jest prowadzona wstępna segregacja odpadów nadających się do wtórnego wykorzystania np. szkło, plastik, aluminium, złom i makulatura.
Składowisko uruchomiono w 1993 roku i jego eksploatacja przewidywana jest do roku 2015 zgodnie z dokumentacją projektową.
Z informacji z Urzędu Miasta i Gminy Gryfino wynika, że kwatera I składowiska wypełniona jest w ok. 95%. Obecnie planuje się rozbudowę składowiska o następne kwatery składowania odpadów.
Składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne związane z funkcjonowaniem Elektrowni „Dolna Odra” w Nowym Czarnowie
Na terenie Elektrowni „Dolna Odra” funkcjonują 2 składowiska przemysłowe:
- składowisko odpadów paleniskowych (działka nr 118/25 obręb Pniewo), na którym składowane są mieszanki popiolowo-żużlowe z mokrego odprowadzania odpadów paleniskowych. Eksploatację składowiska rozpoczęto wraz z uruchomieniem Elektrowni. Powierzchnia całkowita składowiska wynosi 247,10 ha, w tym powierzchnia przeznaczona do składowania odpadów - 114,40 ha; planowana pojemność – 3.800.000 Mg. Podłoże składowiska uszczelnione jest zagęszczonym popioło-żużlem; odcieki trafiają do obiegu zamkniętego (woda nadosadowa ujmowana w rowy opaskowe i zwracana pompami do obiegu odpopielania). Składowisko wyposażone jest w sieć piezometrów służących do prowadzenia monitoringu, otoczone pasem zieleni.
- składowisko odpadów nieprodukcyjnych (nowe), gdzie deponowane są: piryt, odpady z betonu, gruzu ceglanego, szkło, odpadowa papa, materiały (ceramiczne, izolacyjne, konstrukcyjne). Składowisko, o powierzchni 4,1 ha funkcjonujące od 1999 r. zlokalizowane jest poza terenem elektrowni Dolna Odra i jest ogrodzone. Składowisko jest podzielone na 3 kwatery, których dna oraz groble wykonane zostały z popioło-żużli elektrowni. Dna kwater oraz skarpy są uszczelnione geomembraną HDPE o grubości 2,00 mm, przy czym kwatera na której jest składowana wełna mineralna i materiały izolacyjne, jest uszczelniona dodatkową geomembraną o grubości 1,5 mm. Planowana pojemność składowiska wynosi ok. 58.800,0 Mg. Odcieki z kwater oraz ścieki odprowadzane są do oczyszczalni biologicznej Elektrowni Dolna Odra. Składowisko jest ogrodzone, wyposażone w elektroniczną wagę samochodową oraz piezometry, za pomocą których prowadzony jest monitoring.
2.4.2. Nieczynne składowiska odpadów
Gmina Gryfino
- Nieczynne składowisko odpadów komunalnych (obręb Wełtyń II) o powierzchni 3,15 ha Składowisko zostało zrekultywowane w 2003 r. Prowadzony jest monitoring w zakresie przewidzianym dla fazy poeksploatacyjnej.
- Nieczynne składowisko odpadów komunalno-przemysłowych na terenie Elektrowni „Dolna Odra” w Nowym Czarnowie o powierzchni 3 ha. Deponowano na nim: gruz, odpady z izolacji budowlanej, odpady gumowe, wełna mineralna. Składowisko zostało zrekultywowane – rekultywację zakończono w 2002 r.
2.4.3. Pozostałe instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów
Spalarnia odpadów medycznych Szpitala Powiatowego w Gryfinie.
Szpital Powiatowy w Gryfinie, ul. Parkowa 5, posiada decyzję Wojewody Zachodniopomorskiego na termiczne unieszkodliwianie 24 Mg odpadów rocznie, w tym 20 Mg odpadów niebezpiecznych z grupy 18.
Szpital posiada piec typu H 120 Patent P.-249629 (dwukomorowy) produkcji polskiej, zainstalowany w 1988 roku, o wydajności 120 kg/dobę. Urządzenie sprawne technicznie, bez instalacji oczyszczania spalin – nie spełnia wymagań stawianych urządzeniom do termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych. Pomimo tego spalarka może być wykorzystywana do termicznego unieszkodliwiania odpadów, zakończenie jej eksploatacji planowane jest do dnia 31 grudnia 2005 r.
Instalacja do przerobu opakowań z tworzyw sztucznych w m. Pniewo, gm. Gryfino.
Przedsiębiorstwo Tworzyw Sztucznych „MASTAR” s.c. posiada decyzję Nr Oś-7645/48-4/2002 Starosty Gryfińskiego na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów innych niż niebezpieczne (kod 15 01 02 – Opakowania z tworzyw sztucznych) w ilości do 200 ton/rok. Dostarczane do zakładu odpady z tworzyw sztucznych poddawane są sortowaniu, mieleniu i zagęszczaniu w celu uzyskania produktu (granulatu) do wytwarzania opakowań. Ostatecznym produktem są: butelki i opakowania plastikowe. Odpady przed ich wykorzystaniem magazynowane są w wybetonowanej i zadaszonej hali magazynowej na terenie Zakładu.
Instalacja do produkcji betonu z wykorzystaniem popiołów lotnych z węgla w Gryfinie
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe Materiałów Budowlanych „PROMAT” Klaus Kuźmiński posiada decyzję Nr Oś-7645/8-3/2002 Starosty Gryfińskiego w zakresie odzysku odpadów innych niż niebezpieczne (kod 10 01 02 – Popioły lotne z węgla) w ilości do 680 ton/rok jako składnika do produkcji betonu w wytwórni betonu PROMAT zlokalizowanej w Gryfinie przy ul. Łużyckiej 3D. Magazynowanie odpadów przed ich wykorzystaniem odbywa się w hermetycznym, stalowym silosie o pojemności 60 ton, znajdującym się na terenie zakładu przy ulicy Łużyckiej 3D.
2.5. Zbieranie, transport, odzysk oraz unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych oraz odpadów innych niż niebezpieczne
Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania lub transportu odpadów niebezpiecznych oraz odpadów innych niż niebezpieczne zawiera tabela 5, natomiast wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne przedstawia tabela 6.
Podmioty gospodarcze prowadzące działalność w zakresie zbierania lub transportu odpadów niebezpiecznych (*) oraz odpadów innych niż niebezpieczne |
Tabela 5 |
Nazwa podmiotu |
Adres |
Kod odpadu |
Termin ważności decyzji |
Rodzaj działalności |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
P.U.H. BUDORAMA Maciej Kurkowski* |
Gryfino, ul. Armii Krajowej 6 |
16 06 01 |
31.08.2005 |
Zbieranie odpadów niebezp. |
ORLEN Petro Zachód Sp. z o.o.* |
Poznań, ul. Syrenia 9 |
16 06 01 |
31.12.2007 |
Zbieranie odpadów niebezp. |
„Lexim” Krzysztof Lechowicz* |
Gryfino, ul. Niepodległości 22 |
16 06 01 |
31.12.2007 |
Zbieranie odpadów niebezp. |
„SBS” Stacja Obsługi Samochodów Waldemar Biały* |
Gryfino, ul. Łużycka 17 |
16 06 01 |
31.12.2007 |
Zbieranie odpadów niebezp. |
ENERGET Przedsiębiorstwo Robót Technicznych Sp. z o.o. |
Nowe Czarnowo |
17 04 05 |
31.12.2007 |
Zbieranie odpadów innych niż niebezp. |
„GRYFSKAND” Sp. z o.o.* Zakład Nr 1 |
Gryfino, ul. Fabryczna 4 |
13 02 02 |
12.05.2010 |
Transport odpadów niebezp. |
KE – Dolna Odra Spółka z o.o. |
Nowe Czarnowo 52a |
10 01 02; 10 01 80; 10 01 81 |
31.12.2011 |
Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezp. |
SPEDO Dolna Odra Spółka z o.o. |
Nowe Czarnowo |
10 01 02; 10 01 80 |
31.12.2011 |
Transport odpadów innych niż niebezp. |
„ELEKTRO – METALEX” Wiesław Kostka |
Gryfino, ul. Pomorska 57 a |
16 01 17; 16 01 18; 17 04 01; 17 04 02; 17 04 03; 17 04 04; 17 04 05; 17 04 06; 17 04 07; 17 04 11; 16 02 13* |
01.03.2011 |
Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezp Zbieranie odpadów niebezp. |
Usługi Melioracyjne S.C. – K. Wielopolski, Z. Sędłak |
Gryfino, ul. Garbarska 1/12 |
10 01 80; 10 01 81 |
31.12.2011 |
Transport odpadów innych niż niebezp. |
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe „KOSZEWSKI” |
Gryfino, ul. Flisacza 3/7 |
01 04 08; 01 04 09; 03 01 01; 03 01 05; 03 03 01; 06 09 80; 07 01 80; 10 01 01; 10 01 02; 10 01 05; 10 01 80; 10 01 81; 10 02 01; 16 01 03; 16 01 20; 17 01 01; 17 01 02; 17 01 03; 17 01 07; 17 01 80; 17 01 81; 17 01 82; 17 02 01; 17 02 02; 17 02 03; 17 03 02; 17 03 80; 17 04 01; 17 04 02; 17 04 03; 17 04 04; 17 04 06; 17 04 07; 17 04 11; 17 05 04; 17 05 06; 17 05 08; 17 06 04; 17 08 02; 17 09 04; 19 02 06; 19 08 05. |
31.12.2011 |
Transport odpadów innych niż niebezp. |
Star Duch Zenon |
Szczecin, ul. Zakole 30/7 |
16 01 06; 16 01 17; 16 01 18; 17 04 01; 17 04 02; 17 04 03; 17 04 05; 17 04 06; 17 04 07; 19 12 01; 19 12 02; 19 12 03; 20 01 01; 20 01 40 |
31.12.2012 |
Zbieranie odpadów innych niż niebezp. |
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o.* |
Gryfino, ul. Szczecińska 5 |
10 10 08; 10 11 81; 13 02 08; 15 01 01; 15 01 02; 15 01 03; 15 01 04; 15 01 05; 15 01 06; 15 01 07; 15 01 09; 15 02 03; 16 01 03; 16 01 07; 16 01 99; 16 03 80; 16 06 05; 16 10 02; 16 80 01; 17 01 01; 17 01 02; 17 01 03; 17 01 07; 17 01 80; 17 01 81; 17 01 82; 17 03 80; 17 05 04; 17 06 01, 17 09 04; 18 01 09; 19 08 01; 19 08 02; 19 08 05; 19 08 09; 19 08 99; 19 09 99; 20 01 01; 20 01 02; 20 01 08; 20 01 10; 20 01 11; 20 01 21; 20 01 33; 20 01 39; 20 01 40; 20 01 99; 20 02 01; 20 02 02; 20 02 03; 20 03 01; 20 03 02; 20 03 03; 20 03 04; 20 03 06; 20 03 07; 20 03 99 |
31.12.2012 |
Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezp Zbieranie odpadów niebezp |
Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. (Elektrownia „Dolna Odra”)* |
Nowe Czarnowo 76 |
06 04 04; 08 01 11; 08 04 09; 09 01 01; 09 01 04; 09 01 07; 09 01 08; 10 01 20; 12 01 18; 12 01 20; 15 01 10; 15 02 02; 16 01 07; 16 01 13; 16 01 04; 16 02 13; 16 02 11; 16 03 05; 16 05 06; 16 05 07; 16 06 01; 16 06 02; 16 06 03; 16 06 06; 17 02 04; 17 06 01; 17 06 05; 19 08 10; 07 02 99; 08 01 12; 08 03 18; 08 04 10; 10 01 05; 10 01 21; 10 01 80; 10 01 81; 10 01 99; 12 01 01; 12 01 03; 12 01 05; 12 01 09; 12 01 13; 12 01 21; 15 01 01; 15 01 02; 15 01 03; 15 0104; 15 01 05; 15 01 06; 15 01 07; 15 02 03; 16 01 03; 16 01 12; 16 02 14; 16 02 16; 16 06 04; 16 06 05; 16 11 06, 16 80 01; 17 01 01; 17 01 02; 17 01 03; 17 01 81; 17 01 82; 17 02 01; 17 02 02; 17 02 03; 17 03 80; 17 04 01; 17 04 02; 17 04 03; 17 04 05; 17 04 11; 17 05 04; 17 05 08; 17 06 04; 17 08 02; 17 09 04; 19 05 01; 19 05 02; 19 05 03; 19 08 01; 19 08 02; 19 09 03; 19 09 05; 19 12 08; 20 01 01; 20 01 08; 20 01 10; 20 01 11; 20 01 32, 20 03 01; 20 03 03; 20 03 06; 20 03 99 |
31.12.2012 |
Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezp Zbieranie i transport odpadów niebezp |
Firma Produkcyjno- Handlowo-Usługowa „Łuka-Trans” |
Bartkowo 28 |
10 01 80; 17 01 01; 17 01 02; 17 01 03; 17 01 07; 17 01 80; 17 01 81; 17 01 82; |
31.01.2013 |
Transport odpadów innych niż niebezp. |
WUZB Import Export Handel Usługi Transportowe Tomasz Kostecki |
Daleszewo, ul. Gryfińska 89 |
02 04 80; 03 01 01; 03 01 05; 03 03 01; 03 03 07; 03 03 08; 03 03 09; 06 09 80; 06 09 81; 06 09 99; 07 02 13; 07 02 80; 10 01 01; 10 01 02; 10 01 05; 10 01 15; 10 01 24; 10 01 80; 10 01 82; 10 01 99; 10 02 01; 10 02 02; 10 02 80; 10 06 01; 10 08 09; 10 09 03; 10 09 80; 10 11 03; 10 11 12; 10 12 06; 10 12 08; 10 12 99; 10 13 81; 10 13 82; 12 01 01; 12 01 03; 12 01 05; 12 01 13; 12 01 99; 15 01 01; 15 01 02; 15 01 03; 15 01 04; 15 01 05; 15 01 06; 15 01 07; 15 01 09; 16 01 03; 16 01 17; 16 01 18; 16 01 19; 16 01 20; 16 01 22; 17 01 01; 17 01 02; 17 01 03; 17 01 07; 17 01 80; 17 01 81; 17 01 82; 17 02 01; 17 02 02; 17 02 03; 17 03 02; 17 03 80; 17 04 01; 17 04 02; 17 04 03; 17 04 04; 17 04 05; 17 04 06; 17 04 07; 17 05 04; 17 05 06; 17 05 08; 17 06 04; 17 08 02; 19 01 02; 19 01 19; 19 10 01; 19 10 02; 19 12 01; 19 12 04; 19 12 05; 19 12 07; 19 13 02; 20 01 10; 20 01 11; 20 01 38; 20 02 02; 20 02 03; 20 03 02; 20 03 03; 20 03 07 |
30.11.2013 |
Transport odpadów innych niż niebezp. |
Źródło: Starostwo Powiatowe, Urząd Miasta i Gminy
2.6. Podsumowanie
Oceniając obecny stan gospodarki odpadami na terenie miasta i gminy Gryfino należy zwrócić uwagę na kilka aspektów:
- W chwili obecnej na terenie miasta i gminy Gryfino zadania z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi są praktycznie realizowane przez jeden podmiot, tj. Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. w Gryfinie. PUK Gryfino zbiera, transportuje, odzyskuje i unieszkodliwia zarówno zmieszane odpady komunalne jak i odpady pochodzące z selektywnej zbiórki. Gmina gospodarkę odpadami opiera głównie na funkcjonującym składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Gryfino-Wschód, którego zarządcą jest Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. w Gryfinie.
- Na terenie miasta i gminy selektywna zbiórka odpadów komunalnych jest prowadzona w oparciu o pojemniki typu igloo, pojemniki siatkowe oraz kontenery funkcjonujące w systemie donoszenia, rozstawione w najbardziej uczęszczanych miejscach miasta i gminy. Zbiórka obejmuje opakowania z papieru i tektury, opakowania z tworzyw sztucznych, opakowania ze szkła, opakowania i złom metalowy.
- Poza odpadami komunalnymi brak jest dokładnej ilości powstających na terenie miasta i gminy Gryfino odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne. Poza nielicznymi wyjątkami większość podmiotów gospodarczych nie prowadzi ewidencji ilościowej i jakościowej wytwarzanych przez siebie odpadów. Tym samym niemożliwe jest określenie rzeczywistej ilości wytwarzanych odpadów a jedyne szacunki na ten temat mogą być oparte o wydane decyzje administracyjne w zakresie gospodarki odpadami oraz informacje składane przez poszczególne podmioty.
- Na terenie miasta i gminy Gryfino istnieją 4 instalacje do unieszkodliwiania odpadów, w tym 1 spalarka odpadów medycznych oraz 2 składowiska przemysłowe na terenie Elektrowni Dolna Odra w Nowym Czarnowie. Ponadto na terenie miasta i gminy funkcjonują 2 instalacje do odzysku odpadów.
- Poza wymienionymi powyżej urządzonymi składowiskami odpadów, na terenie miasta i gminy Gryfino nie występują tzw. "dzikie" wysypiska śmieci, które należałoby zinwentaryzować i zlikwidować lub zrekultywować.