Dzisiejsze Gryfino w momencie lokacji w roku 1254 otrzymało niemiecką nazwę Greifenhagen. Na północ od założonego na prawie niemieckim miasta istniała wcześniej osada słowiańska. Według badań archeologicznych jej początki sięgają XII wieku i najprawdopodobniej była ona zalążkiem do powstania miasta.
Choć Gryfino odniosło duże straty w efekcie walk toczonych u schyłku II wojny światowej, szczęśliwie ocalało parę cennych zabytków architektury gotyckiej. Miasto należy do grona miejscowości z zachowaną sporą częścią obwodu średniowiecznych murów obronnych. Zaś kościół p.w. Narodzenia NMP stanowi wspaniałą spuściznę po Księstwie Pomorskim.
Herb miejski jest znakiem prawnym i przekazuje konkretne informacje. Gdy Gryfino otrzymało prawa miejskie w 1254 roku, możliwe że już wtedy otrzymało swój herb. Przez wieki wygląd gryfińskiego herbu zmienił się jednak nieznacznie.
W VIII wieku na ziemi gryfińskiej zaczęli osiedlać się Słowianie. Natomiast już z XII wieku są archeologiczne ślady osadnictwa słowiańskiego w rejonie dzisiejszych gryfińskich ulic Garbarskiej, Targowej i Słowiańskiej.
25 czerwca 1976 w Elektrowni Dolna Odra, po ogłoszeniu przez rząd PRL drastycznych podwyżek cen, wybuchł strajk, który stał się początkiem formowania w Gryfinie silnego ośrodka opozycyjnego, działającego znacznie przed powstaniem NSZZ „Solidarność”.
W Gryfinie i okolicach powszechnie znane są dwie miejscowe legendy: o wodniku i skarbach na górce miłości. Jednak legend, baśni i gadek ludowych funkcjonowało tutaj przez stulecia niezliczone mnóstwo. Wiele z nich zachowało się zapisane swego czasu przez pomorskich (niemieckich) folklorystów.