	Bartkowo położone 6 km od Gryfina, wieś wśród pól i lasów - wydłużona owalnica, w 1282 roku należała do zakonu cystersów. Kościół zbudowany został na przełomie XIV i XV wieku z kamienia narzutowego łączonego zaprawą z dodatkiem cegły. Zbudowany jest na planie prostokąta jako budowla salowa, orientowana. Przebudowany w XIX wieku, przemurowano wtedy otwory okienne, dobudowano wieżę, która została rozebrana w latach 70. XX wieku. Przy kościele znajduje się czynny cmentarz, na terenie którego rośnie kilka cisów.

	Borzym Wieś 11 km od Gryfina, nad Jez. Borzymskim. Jest to dawna posiadłość cystersów z Kołbacza. Zachował się gotycki kościół.

	Chlebowo wieś znajduje się 9 km od Gryfina, położona jest nad jeziorem Chlebowskim i Bagiennym, na skraju Puszczy Bukowej. Osada słowiańska ofiarowana w 1212 r. przez księcia Barnima II cystersom z Kołbacza. Znajduje się tu odbudowany XIV-wieczny gotycki kościół oraz pamiątkowa tablica - umieszczona na kamiennym cokole, upamiętnia polskich artylerzystów, którzy wspólnie z piechotą radziecką walczyli z Niemcami o prawobrzeżny Szczecin.

	Chwarstnica wieś owalnica oddalona od Gryfina o 11 km. Jedna z najstarszych wsi w regionie. W 1180 r. nadana cystersom kołbackim. Znajduje się tu zabytkowy kościół pw. Świętej Trójcy z fragmentem murów otaczających przykościelny cmentarz i XVI wiecznym bogato dekorowanym dzwonem w wieży. Kilometr od wsi znajduje się Jez. Chwarstnica.

	Dołgie znajdują się 15 km od Gryfina na Równinie Wełtyńskiej. Pierwsze wzmianki na temat wsi pochodzą z 1269 r. Znajduje się tu kościół z przełomu XV / XVI w. z kamienia łupanego. Przebudowany w XIX i XX w. Podwyższono mury, wykonano ostrołukowe okna i schodkowe szczyty. Należy do budowli salowych, orientowanych, na rzucie prostokąta.

	Gardno wieś 8 km od Gryfina na Równinie Wełtyńskiej. Od 1240 r. własność zakonu cystersów z Kołbacza. Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa pochodzi z I połowy XIII w. należy do najstarszych wiejskich świątyń sakralnych na Pomorzu. Kilometr od miejscowości znajduje się Jez. Gardyńskie.

	Mielenko wieś średniowieczna - owalnica. Na wzniesieniu znajduje się XV wieczny kościół z kamienia narzutowego. Jest to budowla salowa bez wyodrębnionego prezbiterium i bez wieży, przykryty wysokim dwuspadowym dachem. Wokół kościoła teren dawnego cmentarza, na nim płyta upamiętniająca poległych mieszkańców podczas I wojny światowej i żeliwne krzyże. W odległości kilometra od miejscowości przepływa rzeka Tywa nad którą znajduje się Stary Młyn nad Tywą i łowisko - obecnie gospodarstwo agroturystyczne.

	Sobieradz wieś, w której na przełomie XIII i XIV w. wybudowano z regularnych kwadr granitowych kościół - salowy, orientowany, bez wyodrębnionego prezbiterium. Wokół kościoła jest XIV wieczny kamienny mur z gotyckimi ostrołukowymi bramkami. W pobliżu niewielkie jezioro o tej samej nazwie.

	Steklno Wieś o charakterze letniskowym w kształcie owalnicy położona nad Jez. Steklno. Znajduje się tu plaża niestrzeżona. Zobaczyć tu można XX wieczną rekonstrukcję zniszczonego późnogotyckiego kościóła pw. Św. Krzysztofa zbudowanego na przełomie XV i XVI w. na planie prostokąta z głazów narzutowych i zaprawy wapiennej z ceglanym gruzem. Przkościelny plac (dawny cmentarz) otoczony kamiennym murem i porośnięty starodrzewiem tworzy wyjątkowo malowniczy zakątek.

	Wełtyń Wieś o charakterze letniskowym nad Jez. Wełtyń 6 km od Gryfina posiadała niegdyś prawa miejskie. W średniowieczu w posiadaniu cystersów z Kołbacza. Odkryto tu wiele stanowisk archeologicznych, które mówią o kilkutysięcznej przeszłości tego miejsca. Jedynym obiektem zabytkowym Wełtynia jest XIII wieczny kościół, w którym zachowały się barokowy XVII wieczny ołtarz i XVIII wieczna ambona. Najcenniejszym elementem wnętrza są malowidła z pierwszej połowy XVI wieku pokrywające niemal całą powierzchnię ścian nawy. więcej >>>

	Wirów Malowniczo położona wieś letniskowa nad Jez. Wirowskim ze strzeżoną plażą, w niedalekiej odległości od Jez. Wełtyń. W średniowieczu własność cystersów. Ma kształt niewielkiej owalnicy z kościołem w centrum. Osobliwością jest znajdujące się na kościele, sporej wielkości bocianie gniazdo, a pod dachem dom sów płomykówek. Raj dla ornitologów. Neoromański ceglany kościół w Wirowie pochodzi z II połowy XIX wieku, zbudowany na miejscu starszego. Teren dawnego cmentarza otacza kamienny mur.

	Wirówek sąsiadująca z Wirowem wieś nad rzeką Tywą i Młynówką. W zabudowie wsi na uwagę zasługuje pałac z początku XX wieku. Wcześniej folwark Bayersdorffów, później siedziba PGR. Zniszczony dwór i park w 1994 roku znalazły się w prywatnych rękach, został odremontowany i obecnie znajduje się tu gospodarstwo agroturystyczne na wysokim poziomie.